-
1 postawić
-wię, -wisz; vb od stawiać* * *pf.1. (= ustawić coś) put, place, set; postawić żagle set sail; postawić komuś horoskop cast sb's horoscope; postawić komuś kabałę tell sb's fortune by cards; postawić pasjansa play solitaire, Br. patience; postawić wodę (na kawę l. herbatę) put the kettle on; postawić krok take a step; Piotr postawił swoją stopę w Ameryce pierwszy raz w 1990 roku Peter set foot in America in 1990 for the first time; postawić komuś ocenę l. stopień szkoln. give sb a grade; Br. give sb a mark; postawić przecinek put l. place a comma; postawić kropkę nad i leave nothing unsaid, make things perfectly clear, lay l. put it l. everything on the line; Ewa postawiła krzyżyk na Adamie Ewa gave up Adam; postawić problem na głowie put the cart before the horse; zawsze chcesz postawić na swoim you just want to have everything your own way; postawić kogoś w stan oskarżenia prawn. indict sb, bring sb to trial; postawić kogoś przed faktem dokonanym confront sb with an accomplished fact; postawić kogoś/coś w dobrym/złym świetle show sb/sth in a good/bad light; postawić kogoś w trudnej sytuacji put sb in a difficult position; postawić się w czyjejś sytuacji put o.s. in sb's position; postawić komuś drinka pot. treat sb to a drink, stand sb a drink; postawić komuś głos muz. train sb's voice; zob. t. stawiać.2. (= podnieść do pozycji pionowej) raise, set upright; poranna kawa postawiła mnie na nogi a cup of coffee in the morning set me on my feet; to lekarstwo wkrótce postawi cię na nogi this medicine will soon have you back on your feet; postawić uszy (gł. o psie) prick up one's ears.3. (= sformułować) put forward, propose, suggest; postawić pytanie ask l. pose a question; postawić problem pose l. raise l. bring up a problem; postawić tezę put forward l. advance l. propose a thesis; postawić diagnozę zwł. med. make a diagnosis; postawić warunek impose l. set a condition; postawić wniosek prawn., parl. move; postawić komuś l. przed kimś zadanie assign sb a task; postawić sobie coś za cel set l. establish sth as an aim for o.s.; postawić sobie coś za punkt honoru make it a point of honor to do sth; postawić kogoś za wzór do naśladowania dla kogoś innego set sb as the example for sb else to follow.4. (= zbudować, wznieść) build, erect, construct.5. ( pieniądze w grze hazardowej) stake, bet ( na coś on sth); postawić wszystko na jedną kartę put all one's eggs in one basket; postawić na złego konia back the wrong horse.6. (= umieścić na stanowisku, miejscu pracy) appoint ( sb to a post); sierżant postawił dwóch ludzi przy drzwiach sergeant put two people at the door.pf.1. pot. (= sprzeciwić się) put one's foot down; postawić się w czyimś położeniu put o.s. in sb's position l. place.2. pot. (= zrobić coś na pokaz, np. przyjęcie) show off, do for show; zastaw się, a postaw się show off at any cost l. all costs.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > postawić
-
2 postaw|ić
pf Ⅰ vt 1. (umieścić) to put, to stand [osobę, kieliszek, lampę]; to put [telewizor, mebel]; to park [samochód]- postawić szklankę/wazon na stole to put a glass/a vase on the table- postawić dziecko na podłodze to put a child down on the floor- postawić zupę na gazie to put the soup on the stove- postawić wodę na herbatę to boil some water for tea- postawić przed kimś miskę zupy to put a bowl of soup in front of sb- postawić nogę na krześle to put one’s foot on a chair- postawić kilka kroków to make a. take a few steps- gdzie mogę postawić samochód? where can I park my car?2. (nadać pozycję pionową) to set [sth] upright [krzesło, kieliszek]; to turn [sth] up [kołnierz]; to stand [sb] up [osobę]- postawić przewróconą ławkę/lampkę to set a bench/lamp upright again- pies postawił uszy the dog pricked (up) its ears- postawić kogoś na nogi to stand sb on their feet; przen. to have sb back on their feet3. (zbudować) to build [budynek]; to put [sth] up [płot, mur, namiot]- postawić komuś pomnik to put up a monument to sb4. (wyznaczyć funkcję) to place; (rozmieścić) to post- postawić kogoś na czele oddziału/armii to place sb in command of an army/unit- wysoko postawiona osoba a highly-placed person- postawić kogoś na warcie to post sb on guard- postawił dwóch ludzi przy drzwiach he posted two people at the door- postawić kogoś na bramce/obronie to put sb in goal/defence- postawić ucznia w kącie to make a student stand in the corner (as punishment)5. (doprowadzić do stanu) to put- postawić kogoś w trudnej/niewygodnej sytuacji [osoba, wydarzenie] to put sb in a difficult/an awkward situation- postawić kogoś w niekorzystnym świetle [wydarzenie, oskarżenie] to put sb in a bad light- postawić kogoś przed dylematem/poważnym problemem to present sb with a dilemma/serious problem- postawić kogoś przed faktem dokonanym to present sb with a fait accompli- postawić przedsiębiorstwo w stan likwidacji to put a company into liquidation- postawić załogę w stan gotowości to put the crew on alert- postawić kogoś w stan oskarżenia to bring charges against sb- postawić kogoś przed sądem to bring sb to court6. (napisać) to put [krzyżyk, przecinek]- postawić kropkę na końcu zdania to put a full stop at the end of a sentence7. Szkol. to give [ocenę]- postawił mi piątkę z dyktanda he gave me an A for a spelling test8. (sformułować, przedstawić) to put [sth] forward [tezę, wniosek, kandydaturę]; to pose [pytanie]; to make [diagnozę, warunek]- postawić komuś zarzuty to bring charges against sb- postawić przed kimś trudne zadanie to set sb a difficult task- postawić sobie ambitne cele to set oneself ambitious goals- postawić sobie za cel zrobienie czegoś to make doing sth one’s goal- postawił sobie za punkt honoru wszystko zrobić samemu he made it a point of honour to do everything alone- postawić bezpieczeństwo/zdrowie na pierwszym miejscu to put safety/health first- postawić kogoś/coś komuś za przykład a. wzór to cite sb/sth as a role model for sb- postawmy sprawę jasno let’s make things clear9. (ułożyć) to play [pasjansa]- postawić komuś horoskop to read sb’s horoscope10. pot. (zafundować) to stand pot. [obiad, piwo]- postawić coś komuś to stand sb sth11. (zaryzykować pieniądze) to bet, to gamble- postawić na konia/numer/kolor to place a bet on a horse/number/colour- postawić 100 złotych na konia to bet 100 zlotys on a horse- postawić wszystko na jedną kartę przen. to stake everything on one card- postawić na niewłaściwego konia przen. to back the wrong horse12. Wojsk., Żegl. to put [sth] up [żagiel]; to lay [miny] Ⅱ vi (wybrać) to pick vt (na kogoś sb) [osobę]; (zaufać) to be counting (na kogoś/coś on sb/sth); (skupić się) to focus (na kogoś/coś on sb/sth)- postawiliśmy na ciebie we are counting on you- postawiliśmy na rozwój turystyki we focused on the development of tourismⅢ postawić się 1. (umieścić się) to put oneself- postawić się w czyimś położeniu to put oneself in sb’s shoes2. pot. (popisać się) to show off- chciał się postawić i urządził wielkie przyjęcie he wanted to show off, so he gave a big party3. pot. (sprzeciwić się) postawić się komuś (kantem a. sztorcem) to stand up to sb 4. (pobudować się) to build oneself a house■ postawić komuś głos Muz. to train sb’s voice- postawić na swoim to get what one wantsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > postaw|ić
-
3 noga
* * *f.Gen.pl. nóg1. (= kończyna dolna) leg; do nogi! here!, come!; w nogi! run!; do nogi broń! ground arms!; kula u nogi ball and chain, albatross; do góry nogami upside down; na jednej nodze (= szybko) on the double; co sił w nogach as fast as one's legs can carry one; ktoś kuty na cztery nogi a sly old fox; brać nogi za pas take to one's heels; bronić się przed czymś rękami i nogami fight sth tooth and nail; być (od rana) na nogach to be one one's feet (all day); być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; dać nogę pot. make tracks; iść noga za nogą walk at a snail's pace; lecieć l. padać z nóg be on one's last legs; mieć iksowate nogi be bowlegged; nakryć się nogami pot. (= przewrócić się) take a tumble, fall head over heels; poczuć grunt pod nogami feel on solid ground; tracić grunt pod nogami be out of one's depth; podstawić komuś nogę trip sb up; postawić kogoś na nogi get l. put sb on his l. her feet; powłóczyć nogami shuffle one's feet; przewrócić coś do góry nogami (= rozrzucić bezładnie) turn sth upside down; rzucać komuś kłody pod nogi put a spoke in sb's wheel; stanąć na nogi l. nogach (= dorobić się) stand on one's feet (again); (= wyzdrowieć) get back on one's feet; ściąć kogoś z nóg knock sb off his l. her feet; traktować kogoś per noga żart. not give sb an ounce of respect; wstać lewą nogą get up on the wrong side of the bed; wyciągać nogi pick up one's pace; wyciągnąć nogi (= umrzeć) kick the bucket; wybić co do nogi kill every last one; choroba ścięła go z nóg he was off his feet with an illness; moja noga tu więcej nie postanie I'll never set foot here again; noga mu się powinęła (= przewrócił się) he tripped over himself; (= popełnił błąd) he slipped up; nie czuję nóg my legs are failing me.2. (= stopa) foot.4. pot. (= niedołęga) twerp, goof; noga z chemii sb hopeless at chemistry.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > noga
-
4 no|ga
f 1. (kończyna) leg- przednie/tylne nogi front legs a. forelegs/hind legs- złamać nogę to break one’s leg- skręcić nogę w kostce to sprain one’s ankle- założyć nogę na nogę to cross one’s legs- siedzieć ze skrzyżowanymi nogami to sit cross-legged- chwiać się na nogach to stagger- ledwo a. z trudem trzymać się na nogach to be about to collapse- trzymać a. utrzymywać się na nogach to keep one’s balance- nie zdołał a. nie umiał utrzymać się na nogach he lost his balance- nogi ugięły się pode mną/pod nią I/she went weak at the knees- iksowate nogi a. nogi w iks knock knees- mieć iksowate nogi to be knock-kneed2. (stopa) foot- palce u nóg toes- deptać komuś po nogach w tańcu to tread a. step on sb’s toes while dancing- powłóczyć nogami to drag one’s feet3. (część stołu, krzesła, przyrządu) leg- stolik/taboret na trzech nogach a three-legged table/stool- stół na jednej a. o jednej nodze a pedestal table4. pot., pejor. (niezaradna osoba) also-ran; basket case pot., obraźl.; (tępak) turkey pot., duffer pot.- zawsze byłem noga z matmy I’ve always been a duffer at maths- postąpił jak noga he blew it pot.- □ noga wykroczna Sport back leg- noga wypadowa Sport leading foot■ do góry nogami topsy-turvy, upside down- świat przewrócony do góry nogami a topsy-turvy world- przewrócić wszystko do góry nogami to turn everything upside down- noga! a. do nogi! (do psa) heel!- chodzić przy nodze a. za nogą [pies] to walk a. follow at a. to heel- do nogi a. co do nogi to the last person- wystrzelali wszystkich co do nogi they wiped out all of them- na drugą nogę! pot. let’s drink another one- na jednej nodze on a. at the double- w nogach łóżka a. posłania at the foot of the bed- w nogę [iść, maszerować] in step- w nogi! run for it!- dali nogę z ostatniej lekcji they bunked off GB pot. a. played hook(e)y from US pot. the last period- trzecia noga pot., żart. a walking stick- wziąć nogi za pas to take to one’s heels- bronić się przed czymś rękami i nogami to resist a. oppose sth- być cały dzień a. nieustannie na nogach to be on the go every minute of the day a. without a break- być jedną nogą w grobie a. na tamtym świecie to be at death’s door, to be on one’s last legs; to have one foot in the grave pot., żart.- robić coś na ostatnich nogach to do sth with one’s last strength- iść a. wlec się noga za nogą to drag one’s feet- iść w nogi [alkohol] to make walking difficult- ledwo powłóczyć nogami a. wlec nogi za sobą to be on one’s last legs- (ze zmęczenia) ledwo a. z trudem trzymał się na nogach (being so tired) he could barely stand- mieć dobre nogi to be a good walker- nakryć się nogami pot. to fall (down) on one’s back- nie móc ruszyć ręką, ani nogą to be too tired to stir- padać a. rzucać się komuś do nóg (na znak czci, wdzięczności) to fall a. drop a. sink to one’s knees before sb; (na znak pokory, oddania) to bend a. bow the a. one’s knee to sb- podciąć komuś nogi [silne wrażenia, emocje] to make sb weak at the knees; (spowodować upadek) to trip sb (up)- postawić kogoś na nogi (finansowo) to provide sb with a firm financial footing; (zdrowotnie) to make sb feel good again- schodzić a. uchodzić nogi do kolan to be exhausted by walking- stanąć mocno na nogach (zdrowotnie) to be back on one’s feet; (finansowo) to establish oneself on a firm financial footing- stanąć na własnych nogach to stand on one’s own (two) feet- ściąć a. zwalić a. zbić kogoś z nóg (pozytywnie) to sweep sb off their feet; (negatywnie) to knock sb off their feet- tracić grunt pod nogami (w konfliktowej sytuacji) to lose ground- traktować kogoś per noga a. per nogam to treat sb in a scornful way- wstać lewą nogą pot., żart. to get out of bed on the wrong side- wyciągać nogi pot. (iść szybciej) to walk with long strides- zmienić nogę to fall into step- zmylić nogę to break step- jesteśmy już/jeszcze jedną nogą na wakacjach our thoughts are already/still on holidays- jesteś tu z nami tylko jedną nogą you’re here with us merely physically but your thoughts are elsewhere- moja/jego noga więcej tu nie postanie I/he will never set foot in this place again- noga się mu/mi powinęła his/my luck has run out- nogi mu/jej odjęło przest. his/her legs are paralysed- nogi odmawiają mi posłuszeństwa my legs fail me- nogi same ją/jego niosą she/he walks effortlessly- nogi wrosły jej w ziemię she was petrified- ziemia a. grunt usuwa mi/nam się spod nóg I am/we are finding myself/ourselves in a precarious situation- żywa noga stąd nie ujdzie no one will get out of here alive- kto nie ma w głowie, ten ma w nogach pot. forgetful people waste more time- ręka rękę myje, noga nogę wspiera przysł. you scratch my back and I’ll scratch yours przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > no|ga
-
5 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
6 dom
m (G domu) 1. (budynek) building; (mieszkalny) house- dom drewniany/z cegły a wooden/brick house- dom jednorodzinny a detached house- musiał sprzedać dom rodzinny he had to sell the family house2. (mieszkanie) home- poszedł do domu he went home- zostanę w domu I’ll stay at home- przebywać poza domem to be away from home- kręcić się po domu to hang around the flat/house- pantofle/ubranie na po domu pot. indoor a. house shoes/clothes- po domu zwykle nosiła dres she usually wore a tracksuit at home3. (rodzina) home, family- pochodzić z dobrego domu to come from a good home a. family- młodzież ze szlacheckich domów young people from upper class families- być bogatym z domu to come from a rich family- dzieci wychowuje nie tylko dom it’s not only the home that contributes to a child’s upbringing- w moim domu rodzinnym nie obchodziło się imienin in my family we didn’t celebrate name days- postawić cały dom na nogi to wake up the whole house- założyć dom to set up home a. house4. (gospodarstwo domowe) household, house- dom jest ważniejszy niż praca home is more important than work- zajmować się domem to keep house- prowadzić dom to run a. manage a household5. (instytucja) house- dom mody/wydawniczy/bankowy a fashion/publishing/banking house- dom akademicki a hall of residence GB, a dormitory US- dom maklerski a brokerage- dom poprawczy a young offenders’ institution- dom publiczny a brothel- dom towarowy a department store- dom dziecka a children’s home- dom gry a gaming house, a casino- dom kultury a community centre- dom starców an old people’s home6. (ród) (królewski, szlachecki, książęcy) house- dom Habsburgów the house of Habsburg, the Habsburg dynasty- dom Jagiellonów the Jagiellonian dynasty- dom panujący the ruling house- potomek królewskiego domu a descendant of a royal house- z domu Kowalska née Kowalska- zawsze pytano ją, jak nazywa się z domu people were always asking her what her maiden name was7. książk. (ojczyzna) home, homeland- □ Biały Dom the White House- Dom Boży książk. house of God- dom wariatów pot. (szpital psychiatryczny) madhouse pot., loony bin pot.; przen. (chaos) madhouse pot.; bedlam U■ czuć się jak (u siebie) w domu to be a. feel at home- czuj się jak u siebie w domu make yourself at home- jestem/jesteśmy w domu! pot. now I/we get the picture! pot.- gość w dom, Bóg w dom przysł. you’re very welcome- wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej przysł. East, (or) West, home’s best przysł., there’s no place like home przysł.* * *-u; -y; m( budynek) house; (mieszkanie, rodzina) home; ( gospodarstwo domowe) householddom akademicki lub studencki — hall of residence (BRIT), dormitory (US)
dom kultury — ≈community centre (BRIT) lub center (US)
dom poprawczy — borstal (BRIT), reformatory (US)
dom wariatów — pot madhouse (pot)
* * *miLoc. i Voc. -u1. (= mieszkanie, domownicy, rodzina) home; w domu at home, in the home; być w domu be (at) home, be in; być poza domem ( chwilowo) be out; ( na dłużej) be away (from home); iść do domu go home; nikogo nie ma w domu there's nobody home; u kogoś w domu at sb's house l. place.2. (= budynek mieszkalny) house.3. (= budynek) building.4. (= gospodarstwo domowe) household.5. (= ród, dynastia) house; kin, family; z domu Czartoryska ( przy podawaniu nazwiska rodowego) née Czartoryska; pochodzić z dobrego domu come from a good family.6. ( w zwrotach) być panem we własnym domu be a master of l. in one's own house; pot. rule one's roost; ciasny, ale własny dom a small home, but your own; czuć się jak u siebie w domu be l. feel at home; czuj się jak u siebie w domu make yourself at home; czynić honory domu do the honors; dom i ogród handl. home and garden; dwa/trzy itd. domy dalej two/three, etc. doors down l. up l. over (the road); głowa domu head of the household; mieć cały dom na głowie have to run the house; (na) po domu ( o ubraniach) house, indoor; sukienka (na) po domu house dress; odprowadzać kogoś do domu walk sb home; nie ma jak w domu l. wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej east, west, home's best; home, sweet home; there's no place like home; no to jesteśmy w domu pot. przen. (= już wszystko w porządku) we're almost home, now we're cooking with gas, we're cool l. good; pan/pani domu master/lady of the house, host/hostess; postawić cały dom na nogi raise hell l. Cain; prowadzić otwarty dom keep open doors l. house; tęsknić za domem miss home; szklane domy glass houses; przen. castles in the air, pipe dream; wszystko dla domu handl. everything for the home; założyć dom set up house l. home; zarabiać na dom bring home the bacon; zaszyć się w domu lock o.s. (away) in one's house.7. ( w złożeniach) Biały Dom polit. the White House; dom akademicki l. studencki uniw. dormitory, dorm; dom aukcyjny auction house; dom Boży l. modlitwy rel. house of God l. worship; dom dwurodzinny duplex (house); dom dziecka children's home; dom gry gambling house; dom kultury community center; dom maklerski fin. brokerage (house l. firm), broker; dom mody fashion house; dom opieki nursing home; dom otwarty open house; dom poprawczy reformatory, reform school; dom pogrzebowy funeral home; dom publiczny house of prostitution, brothel; dom rodzinny family home; dom starców old people's home; assisted living facility l. home; dom szeregowy bud. row house; ( w mieście) town house; dom towarowy handl. department store; dom wariatów mental hospital l. institution; t. przen. madhouse; dom wczasowy l. wypoczynkowy resort hotel; dom weselny wedding house; dom wycieczkowy lodge; drugi dom home away from home, second home.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dom
-
7 rzucać
impf ⇒ rzucić* * *1. (-cam, -casz); perf - cić; vt(piłkę, kamień) to throw; (cień, kostkę, spojrzenie) to throw, to cast; (rodzinę, dom) to abandon, to desert; (chłopaka, dziewczynę) to drop, to jilt; (palenie, wódkę, pracę) to quit; (uwagę, słówko) to throw in2. vi(o autobusie, o samochodzie) to tossrzucać czar lub urok — to cast a spell
* * *ipf.1. + Acc. l. Ins. (= ciskać) throw, cast; ( z dużą siłą) fling, hurl; ( jak najdalej w danym kierunku) project; (piłkę baseballową, kamień) pitch; (= podrzucać) toss; (= zrzucać) dash, dump, chuck ( sth somewhere); rzucać piłkę do kogoś throw a ball to sb; rzucać piłką w kogoś throw a ball at sb; rzucać karty na stół ( kończąc grę) chuck in one's hand; rzucać kośćmi cast l. roll dice; rzucać monetą toss l. flip a coin ( o coś for sth); rzucać kotwicę żegl. cast l. drop anchor; rzucać młotem sport put the shot.2. przen. rzucać cień na kogoś/coś cast a shadow on sb/sth; rzucać coś w kąt (= przestać się zajmować czymś) cast sth aside; rzucać gromy na kogoś/coś thunder against sb/sth; rzucać komuś kłody pod nogi put a spoke in sb's wheel; rzucać komuś rękawicę fling l. throw down the gauntlet to sb; rzucać (w kogoś) mięsem pot. hurl abuse at sb; rzucać obelgi hurl insults; rzucać światło na coś cast l. throw l. shed light on sth; rzucać snop światła na coś project l. throw a beam of light on l. onto sth; ten fakt rzuca (nowe) światło na sprawę this fact sheds a new light on the issue; rzucać przezrocze na ekran project a slide on a screen; rzucać komuś ukradkowe spojrzenie cast a furtive glance at sb; rzucać słowa na wiatr speak idly; rzucać myśl l. pomysł come up with an idea.3. (= wywoływać jakiś stan) rzucać na kogoś oskarżenia throw accusations at sb; rzucać na kogoś podejrzenie throw suspicion on sb; rzucać na kogoś oszczerstwa cast aspersions on sb; rzucać na kogoś czary cast a spell on sb; rzucać klątwę na kogoś put a curse on l. upon sb; rel. pronounce an anathema upon sb; rzucać pierwszy kamień Bibl. (= rozpoczynać oskarżenia) cast the first stone.4. (= potrząsać, poruszać gwałtownie) jerk, throw about, fling about, toss (about); ( o pojeździe) (= szarpać, trząść się) jerk, jolt, bump; rzucać głową toss l. jerk one's head; rzucać rękami trash about with one's arms; samochód rzucał na wyboistej drodze the car jolted on the bumpy road.5. (= przewracać, szarpać) rzucać kogoś na ziemię fling l. hurl sb to the ground; rzucać kimś o coś fling l. hurl sb against sth; rzucać kogoś na kolana (przen. (= upokorzyć, podporządkować sobie)) bring sb to his l. her knees; rzucać kogoś na głęboką wodę (przen. (= postawić przed kimś trudne zadanie)) throw l. pitch sb in at the deep end; fale rzucały statkiem na wszystkie strony the waves tossed the ship to and fro.6. (= wysyłać, wyprawiać) rzucać oddziały do walki send troops into battle; rzucać coś na rynek launch sth on the market; rzucać swój kraj w wir wojny precipitate one's country into war.7. (= porzucać) abandon, forsake, desert; pot. drop, chuck (in), jack (in); rzucić żonę/męża abandon one's wife/husband; rzucić rodzinę/przyjaciół forsake one's friends/family; rzuciła swojego chłopaka she chucked her boyfriend; rzuciłem robotę I chucked in my job; rzucę to wszystko w diabły pot. I'm going to jack it all in.8. (= zrywać z nałogiem) give ( sth) up; pot. kick ( sth); rzucać palenie/picie give up smoking/drinking.10. (= przerzucać) throw; rzucać most przez rzekę throw a bridge across the river.11. pot. (= podawać) chuck; rzuć mi gazetę chuck me the paper.ipf.1. (= skakać w dół) plunge, jump, throw o.s.; rzucać się z urwiska do morza plunge over a cliff into the sea.2. (= kierować się gdzieś pędem) dart, dash, rush, start, lunge, fling o.s., hurl o.s.; rzucić się do ucieczki bolt; dart away; make a bolt l. dash l. run for it; rzucać się do walki fling o.s. into battle; rzucać się naprzód leap forward, lunge forward; rzucać się komuś na pomoc rush to sb's rescue.3. rzucać się w oczy stand out; be conspicuous; pot. stick out (like a sore thumb); stick out a mile.4. (= miotać się) toss about l. around, jerk about l. around.5. (= atakować) throw o.s. l. one's weight (na kogoś/coś at sb/sth); go (na kogoś/coś at l. for sb/sth); ( o drapieżniku) pounce (na kogoś/coś on l. upon sb/sth); rzucać się komuś do gardła go at sb's throat; rzucił się na nią z nożem he went for her with a knife; rzucać się na wroga go at the enemy; rzucać się z motyką na słońce przen. bite off more than one can chew.6. (= padać, przypadać ciałem) rzucać się komuś w ramiona fling o.s. into sb's arms; rzucać się na kolana go down on one's knees; rzucać się do czyichś stóp throw o.s. to sb's feet.7. pot. (= sprzeciwiać się, awanturować się) kick up a fuss l. row l. stink; nie rzucaj się! take it easy!8. pot. rzucać się na coś (= oddawać się czemuś z zapałem) pitch into sth; rzuciliśmy się na jedzenie we pitched into the food.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rzucać
-
8 stawiać
1. (-am, -asz); perf postawić; vt( umieszczać) to put, to place; ( budowlę) to put up; ( kołnierz) to raise; ( pytanie) to ask; (diagnozę, wniosek) to make; ( dawać jako stawkę) to bet, to wager; ( fundować) to stand, to buy2. vistawiać na kogoś/coś — to place a bet on sb/sth; (przen) to back sb/sth
stawiać kogoś/coś za przykład — to make an example of sb/sth
* * *ipf.1. (= umieszczać) put, place, set; stawiać sidła set a trap; stawiać horoskop cast a horoscope; stawiać kropkę nad i leave nothing unsaid; stawiać coś na głowie turn l. stand sth on its head; stawiać coś pod znakiem zapytania cast doubts on sth, put sth in question; stawiać kogoś w trudnej sytuacji put sb in an awkward position, put l. place sb at a disadvantage; stawiać kogoś na piedestale put l. place sb on a pedestal; stawiać kogoś za przykład komuś set sb as an example for sb; stawiać komuś duże wymagania make heavy demands on sb; stawiać pierwsze kroki get one's feet wet ( w czymś in sth); stawiać znak równości pomiędzy A i B make the equation between A and B; stawiać opór resist, offer resistance, make a stand; prawn. ( o zatrzymanym) resist arrest; stawiać sobie ambitne cele do osiągnięcia set ambitious goals for o.s.; stawiać klocka wulg. (= oddawać kał) take a dump.2. (w górę, pionowo) raise, put upright l. up; stawiać żagle żegl. set sail.3. (= wznosić) erect, construct, build.4. (= przedstawiać) present, put forward; stawiać warunki lay down l. impose conditions; stawiać trudne warunki drive a hard bargain; stawiać jasno sprawę be clear on sth.5. ( pieniądze w grze) bet, place a bet; ( na konia) back; stawiać wszystko na jedną kartę put all one's eggs in one basket.6. pot. (= fundować) buy, stand; ja stawiam it's on me, it's my treat.ipf.1. (= zgłaszać się osobiście) turn up, appear; stawiać się do pracy report for work l. duty.2. tylko ipf. pot. (= sprzeciwiać się) sauce, spurn.3. (= ustawiać się) place o.s.; stawiać się wysoko have a high regard for o.s.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > stawiać
См. также в других словарях:
postawić — 1. Postawić gdzieś stopę, nogę (pierwszy raz) «być gdzieś, znaleźć się gdzieś (po raz pierwszy)»: (...) człowiek po raz pierwszy w dziejach ludzkości miał zamiar postawić stopę na Księżycu. C. Kuriata, Spowiedź. Niemal od pierwszej chwili, gdy… … Słownik frazeologiczny
postawić — dk VIa, postawićwię, postawićwisz, postawićstaw, postawićwił, postawićwiony 1. «stawiając umieścić gdzieś jakąś rzecz (rzadziej osobę) we właściwej dla niej pozycji; ustawić» Postawić wazon z kwiatami na stole. Postawić laskę w kącie. Postawić… … Słownik języka polskiego
postawić — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}stawiać{{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}wysoko postawiony {{/stl 7}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}postawić {{/stl 13}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}na nogi {{/stl 13}}{{stl 7}}… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
stawiać – postawić — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}na czele {{/stl 13}}{{stl 8}}{czegoś} {{/stl 8}}{{stl 7}} oddawać komuś główne stanowisko, powierzać komuś przywództwo : {{/stl 7}}{{stl 10}}Postawić kogoś na czele organizacji. Stawiać doświadczonego dowódcę … Langenscheidt Polski wyjaśnień
noga — 1. pot. Brać, wziąć nogi za pas «szybko uciekać, uciec»: Uratował go nalot niemiecki, bo ludziska rozbiegli się w popłochu, a szpieg wziął nogi za pas i nikt go tu więcej nie widział. R. Antoszewski, Kariera. 2. Być gdzieś jedną nogą a) «mieć… … Słownik frazeologiczny
noga — ż III, CMs. nodze; lm D. nóg 1. «kończyna dolna ludzi, kończyna zwierząt» Prawa, lewa noga. Przednie, tylne nogi (zwierzęcia). Nogi ptaków. Nogi owadów. Długie, krótkie, cienkie, chude, grube nogi. Krzywe, koślawe, kabłąkowate, pałąkowate nogi.… … Słownik języka polskiego
podnieść — dk XI, podnieśćniosę, podnieśćniesiesz, podnieśćnieś, podnieśćniósł, podnieśćniosła, podnieśćnieśli, podnieśćniesiony, podnieśćniósłszy podnosić ndk VIa, podnieśćnoszę, podnieśćsisz, podnieśćnoś, podnieśćsił, podnieśćnoszony 1. «niosąc umieścić… … Słownik języka polskiego
koń — m I, DB. konia; lm M. konie, D. koni 1. «Equus caballus, ssak nieparzystokopytny z rodziny koniowatych, roślinożerny; hodowany jako zwierzę domowe, pociągowe lub wierzchowe; żyje także w stanie dzikim» Gniady, bułany, rączy koń. Koń cugowy,… … Słownik języka polskiego
noga — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ib, CMc. nodze; lm D. nóg {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} kończyna dolna człowieka; kończyna zwierzęcia : {{/stl 7}}{{stl 10}}Prawa, lewa, przednia, tylna noga. Krótkie, krzywe, smukłe,… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
stawiać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, stawiaćam, stawiaća, stawiaćają, stawiaćany {{/stl 8}}– postawić {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIb, stawiaćwię, stawiaćwi, stawiaćwiony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}}umieszczać… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
stawiać — cały dom na nogi zob. dom 8. Stawiać coś komuś przed oczy zob. postawić 2. Stawiać coś pod znakiem zapytania zob. znak 7. Stawiać kogoś, coś na nogi; coś stawia kogoś, coś na nogi zob. noga 23. Stawiać kogoś, coś na piedestale zob. piedestał 1.… … Słownik frazeologiczny